III d

Europa i świat - gospodarka

1.     Rozwój gospodarczy świata starożytnego – krótka charakterystyka

a.      rewolucja neolityczna – Żyzny Półksiężyc

b.      rola rolnictwa i rozwój rzemiosła, formy własności ziemi

c.      początki handlu

2.     Rola handlu w starożytnej gospodarce

a.     formy wymiany handlowej

b.     rola płacideł i pieniądza

3.     Cesarski Rzym – gospodarcze centrum świata starożytnego

a.     szlaki handlowe, kontakty handlowe Imperium Rzymskiego

b.     rola transportu

c.     rola i znaczenie Rzymu

4.     Praca w grupach (projekt) grupy pokazują elementy polityki romanizacyjnej imperium rzymskiego: rolę łaciny, kultu cesarza, system komunikacji – transport, wpływ technologii rzymskiej na  formy budownictwa w imperium, rolę chrześcijaństwa od IV w. n.e.

5.     Charakterystyka gospodarki średniowiecznej Europy - pojęcie bogactwa w średniowieczu

a.     rola rolnictwa i kolonizacji na prawie niemieckim

b.     organizacja cechowa w miastach, zakładanie nowych miast, samorządność miast (symulacja – casusy dla grup)

6.     Formy kredytowania w średniowieczu (pielgrzymki, prowadzenie wojen, w tym krucjaty oraz finansowanie dworu władcy)

a.     obrót pieniądzem w średniowieczu (renty feudalne, inwestytura, trybut )

b.     Kościół wobec bogactwa i bogacenia się

c.      formy i znaczenie własności ziemi

7.     Współistnienie czy rywalizacja – islam a chrześcijaństwo i judaizm

Przykład Hiszpanii pod panowaniem emira i króla Kastylii

8.      Krucjaty i ich konsekwencje (tez gospodarcze)

9.      Między morzami. Europejski handel w późnym średniowieczu – gra historyczna – przygotowanie

10.    Między morzami – kierunki rozwoju handlu europejskiego – gra historyczna

11.   Podsumowanie i wprowadzenie do projektu „Skąd to się wzięło?”

12.   Przyczyny ekspansji zamorskiej państw europejskich w czasach nowożytnych

13.   Kierunki ekspansji kolonialnej Europy

Wybitni podróżnicy- badacze. (na wybranych przykładach)

14.   Wzajemne wpływy kulturowe Nowego Świata i Europy w życiu codziennym – projekt „Skąd to się wzięło?”

15.   Gospodarka czasów nowożytnych jako podstawa stosunków kapitalistycznych

a.     Impulsy ożywienia gospodarczego (konsekwencje odkryć geograficznych)

b.     Nowe szlaki handlowe

16.   Nowożytne instytucje gospodarki kapitalistycznej

a.     nowe formy produkcji, rola pieniądza(rewolucja cen)

b.     rozwój systemu bankowego – nowożytny obrót pieniądzem

c.     giełdy towarowe (Antwerpia, Londyn)

17.   Złoty Wiek Holandii

a.      różne formy kredytowania w handlu europejskim

b.      powstanie i działalność kompanii handlowych XVII – XVIII w. (Londyn, Amsterdam)

c.      rozwój handlu dalekosiężnego

18.   Polityka gospodarcza państwa na wybranych przykładach (Francja, Rosja Prusy) merkantylizm, fizjokratyzm

19.   Rola wielkich miast Paryż, Petersburg, Berlin

20.   Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana na przykładzie Rzeczpospolitej Obojga Narodów – rozwój i upadek

21.   Początki rewolucji przemysłowej  na przykładzie Londynu (źródła – praca w grupach)

22.   Charakterystyka gospodarki w XIX w. – rola pieniądza i kapitału

23.   "Budujemy miasto” –gra symulacyjna: Nowy typ aglomeracji miejskiej – miasto przemysłowe na przykładzie Łodzi i Manchesteru

a.   rozwój urbanistyczny

b.   architektura przemysłowa

24.   Nowy problem społeczny: kwestia robotnicza – praca na źródłach i filmy

25.   Dziewiętnastowieczna Utopia – różne oblicza socjalizmu – źródła filozoficzne

26.   Liberalizm ekonomiczny w teorii i praktyce na przykładzie Wielkiej Brytanii i USA

27.   Liberalizm kontra socjalizm – debata oxfordzka (część klasy)

28.   Kolonializm jako zjawisko gospodarcze

29.   Kolonializm europejski jako zjawisko cywilizacyjne, polityczne  i  militarne – Podbój Afryki

30.   Konflikty kolonialne w Afryce i Persji

31.   Krojenie chińskiego tortu – polityka Europy wobec Dalekiego Wschodu – praca z mapą

32.   Indie - perła w koronie brytyjskiej – sól w oku Francji. Relacje między przybyszami a tubylcami

33.   Kraj kwitnącej wiśni zdobywa salony europejskie

34.   Szanse i zagrożenia: Europejczycy w koloniach

35.   Spór o ocenę zjawiska kolonializmu

Debata oxfordzka Czy kolonializm europejski przyniósł koloniom rozwój cywilizacyjny? (część klasy)

36.   Znaczenie Wielkich Wojen XX wieku (straty, przemiany kolonialne)

37.   Założenia gospodarki socjalistycznej na przykładzie ZSRR w okresie dwudziestolecia międzywojennego

38.   Zjawisko kryzysów gospodarczych w XX w. Wielki Kryzys i jego konsekwencje światowe

39.   Państwo opiekuńcze według Keynes ‘a na przed i po II wojnie światowej

40.   W cieniu Wielkiego Brata – relacje USA i Europy w XX wieku

41.   Dwubiegunowy świat – od izolacjonizmu do zimnej wojny (kontestacja stosunków z USA przez Francję)

42.   Funkcjonowanie gospodarki realnego socjalizmu  po II wojnie światowej (lub po 1953) na przykładzie Czechosłowacji, NRD i Polski

(kolektywizacja, elektryfikacja, przemysł w socjalizmie, RWPG)

43.   Fiasko pastw opiekuńczych na przykładzie Wielkiej Brytanii i USA (Polityka gospodarcza Margaret Thatcher  i Ronalda Reagana)

44.   Zjawiska światowej gospodarki  lata 70-te – lata 90-te

45.   Polityka gospodarcza państwa: gospodarka czy społeczeństwo? – debata oksfordzka (część klasy)